Hielspoor

Wat is hielspoor? 

Hielspoor is een verkalking onder de hiel, bij de aanhechting van de pees die naar de voorvoet loopt. Deze verkalking is waarneembaar op röntgen foto's.

Doordat röntgenfoto vanaf de zijkant genomen worden lijkt het een scherpe punt, maar in werkelijkheid is deze platter, aangezien de peesplaat over een wat breder oppervlak aan de hiel hecht.  

Deze hielspoor verkalking hoeft lang niet altijd hiel pijn of voet pijn te veroorzaken. Ongeveer 30% van de bevolking heeft een dergelijke verkalking, maar lang niet iedereen heeft last van pijn in de hiel.
Ook is het mogelijk dat mensen wel klachten als voet pijn ondervinden, maar helemaal geen verkalking hebben. Dan is er sprake van peesplaatontsteking, of fasciitis plantaris. Dit is puur een ontsteking, op dezelfde plek waar ook het hielspoor meestal ontstaat. Eigenlijk is het meestal de peesplaatontsteking die de pijn klachten veroorzaakt, al dan niet met een waarneembaar hielspoor. 

Kortom: de meeste patiënten van hielpijn hebben dus last van peesplaatontsteking, waarbij ze dan vaak, maar niet noodzakelijkerwijs, ook hielspoor vorming hebben. 
Aangezien hielspoor en peesplaatontsteking dezelfde klachten veroorzaken, op dezelfde plaats, zal verder op de site over hielspoor gesproken worden, dat is ook meestal de meest gangbare term, al is peesplaatontsteking of fasciitis plantaris technisch gesproken meer correct. 

Oorzaken: 

In principe is hielspoor een overbelastings- of stress blessure, net zoals bv een tennis elleboog. De overbelasting vindt plaats door teveel spanning op de peesplaat, waardoor er op de peesplaat aanhechting aan de hiel te hard wordt getrokken. Dit kan door daadwerkelijke overbelasting, zoals hardlopen of springen, maar ook door onevenwichtige belasting van bv verkeerde schoenen. 

De aanhechting aan de peesplaat aan de hiel is niet een punt, maar meer een brede plaat. Als de peesplaat een beetje verbogen wordt, wordt bv de ene kant van de pees veel harder belast dan de andere, waardoor plaatselijk enorme overbelasting ontstaat (vergelijk het maar met een hangbrug die aan de ene kant links en de andere kant rechts overhelt). Zaken die verder kunnen meespelen bij het ontstaan van hielspoor:• Overbelasting door sporten
• Bergwandelen(bergop wandelen rekt de peesplaat sterk op)
• Slechte schoenen
• Geen demping in de schoenen
• Overgewicht
• Leeftijd, vooral bij mensen boven de 45 jaar komt het meer voor (bij kinderen komt het ook voor, maar dan hebben we het over de ziekte van Sever Schinz, deze gaat meestal vanzelf over)
• Korte kuitspier
• Veel en lang staan
• Platvoeten/holle voeten
• Hiel kussen atrofie (weinig dempend vetweefsel onder de hiel, vooral bij ouderen)
• Stijve voetzool (de schoen moet goed kunnen afwikkelen)
• Klem zitten van de zenuw op de plek van het hielspoor 

Symptomen: 

Op röntgenfoto’s is het hielspoor vaak te herkennen aan een haakvorming onder de hiel, zie de cirkel in onderstaande foto.  

hielspoor x-ray

Patiënten met hielspoor zullen vaak pijn onder het hielbeen of voet pijn voelen, vooral aan de voorkant van de hiel.

Ze ondervinden vaak de volgende symptomen:

  • Pijn onder de hiel. Vooral 's ochtends of na langere tijd stil zitten is hiel pijn of voet pijn een van de meest genoemde symptomen. Dit kan vaak beter worden door wat te gaan lopen en op te warmen. De zenuwen en bloedvaten raken ook meer in een rust toestand bij stilstand, en raken dan direct gestressed als er weer op gestaan wordt. Na een stukje lopen adapteren de zenuwen weer en wordt de hielpijn weer wat minder. Bij zware vormen kan hielspoor kan echter ook dit niet te lang worden volgehouden.
  • Pijn onder de voet na stilzitten.
  • Pijn bij lopen, vooral bij net opstarten. Na een beetje opwarmen neemt de voetpijn vaak wel iets af.
  • Problemen om lang stil te staan. Vooral bij mensen die een staand beroep uitoefenen is dit lastig te vermijden, en kan dit zeer pijnlijke voeten veroorzaken. Niet voor niets is een van de engelstalige vertalingen van hielspoor "Policeman's heel"...
  • Stijf of gespannen aanvoelen van de peesplaat onder de voet. De peesplaat voelt soms duidelijk strak en gespannen aan, ook weer een stress reactie.
  • Hielpijn bij autorijden is ook een typisch hielspoor symptoom, door de onnatuurlijke houding van de voet (cruise control helpt!).
  • Vaak is de hiel pijn niet heel strak te lokaliseren, de hele onderkant van de hiel voelt dan wat beurs. Ook kan de voetpijn de ene dag minder of meer zijn dan de andere. De pijn straalt uit over de hele hiel.

Vaak is de hiel pijn niet heel strak te lokaliseren, de hele onderkant van de hiel voelt dan wat beurs. Ook kan de voetpijn de ene dag minder of meer zijn dan de andere. De pijn straalt uit over de hele hiel.

Probeer zo vroeg mogelijk op deze symptomen te letten en er naar te handelen. Hoe langer je met hielspoor blijft rondlopen hoe moeilijker het zal worden om er weer vanaf te komen!

Behandelingen: 

Het aantal mogelijke behandel methodes van hielsporen / peesplaatontsteking is legio, het is dan ook moeilijk hierin wegwijs te worden. Gelukkig kan er, zeker in het beginstadium van hiel spoor vrij makkelijk zelf een en ander gedaan worden. Ga hoe dan ook naar een arts bij vermoeden van hielspoor, maar daarnaast kunnen de volgende zaken vrij makkelijk zelf gedaan worden: 

Kijk om te beginnen kritisch naar je schoenen, en vervang ze desnoods door goede schoenen, en gebruik eventueel goede inlegzolen/steunzolen. Let daarnaast op je houding, en indien je vermoed dat je overgewicht hebt, probeer te lijnen. Voor de bestrijding van de hielpijn zelf kun je pijnstillers slikken, al lost dat uiteindelijk natuurlijk niets op. 

Blijf je toch last van pijn in de hiel houden, voer dan een paar keer per dag rekoefeningen uit, en doe wat aan kracht training. Eventueel slaap je met een Strassburg sok of nachtspalk en koel je de pijnlijke hiel met ijs

Heb je na een tijdje nog steeds pijn onder het hielbeen of voet pijn, dan moet je echt naar een goede fysiotherapeut en podotherapeut. 

Bij de podotherapeut zal begonnen worden met op maat steunzolen te maken, afhankelijk van hoe de houding van je voeten is. Bij de fysiotherapeut begint shockwave steeds meer de standaard behandeling van hielspoor te worden, hier worden vaak vrij snel goede resultaten mee geboekt. Daarnaast zal deze vaak krachttrainingen adviseren, en soms frictioneren

Nog steeds geen resultaat met je hielspoor? Dan zijn er nog een paar alternatieve hielspoor behandelingen die soms aangeraden worden: injecties met corticosteroïden worden nog vaak toegepast, zij het met wisselende resultaten, ook intapen is mogelijk. Soms wordt zelfs geopereerd, maar dit wordt door mogelijke complicaties steeds minder gedaan.